Trekking, guitar, games and much more

नागफ़णी उर्फ़ Duke's Nose

तसे मी २-३ वर्षे पूणे - पनवेल असा प्रवास केलेला आहे. कारण मी तसा पनवेलचा पण माझे कॉलेज पूण्यात होते, त्यामूळे मी महिन्यातून २-३ वेळा तरी घरी जात असे, प्रत्येक वेळी जेव्हा बस भोगद्यातून बाहेर आली की माझे लक्ष डावीकडील एका उंच पूढे आलेल्या भक्कम कड्याकडे जाई. नेहेमी प्रश्ण पडायचा की हा कडा कसला भारी आहे, ह्यावर चढाई करता आली तर कित्ती धम्माल येइल, बाबानां विचारले तेव्हा कळाले की त्या कड्याला नागफ़णी किंवा डुकेस णोसे असा म्हणतात आणि ते तिथे जाऊन पण आले होते, मग मी पण ठरवले कि आपणही जायचेच. ह्या प्रकाराला आता ३-४ वर्षे उलटून गेली पण नागफ़णीला काही जाणे झालेच नाही.

पण काल म्हणजेच ५ जूलै २००८ ला तो मुर्हुत आलाच मी आणि नाश्याने नागफ़णीला जायचे ठरवून टाकले. खूप लोकांना विचारले पण लोकांनी रडरड केली आणि उद्या नक्की सांगतो असे करण्यात धन्यता मानली, मग काय फ़क्त मी आणि नाश्याच उरलो :) अर्थात हे काही नवीन नाहि, आम्ही असे २-३ जणांनी बरेच ट्रेक्स यशस्वि केलेले आहेतच त्यात अजूना एका सुंदर ट्रेकची भर पडली. असो आता मी जरा माज बाजूला ठेवून आमचे प्रवास वर्णन सांगतो.



तर आम्ही ६.१० च्या सिंहगड एक्सप्रेसनी शिवाजीनगर सोडले आणि खंडाळ्याकडे प्रयाण केले. आम्हा दोघांनाही रस्ता माहिती नव्ह्ता, केवळ इंटरनेटवरून आणि बाबां कडून मिळालेल्या माहितीच्या आधाराने आम्ही खंडाळ्याहून वर जायचे ठरवले, बाबा म्हणत होतेकि लोणावळ्याच्या जवळील कूरवंडे वरून जा पण आम्ही विचार केला कि जरा वेगळा रस्त्याने प्रयत्न करूयात. हा तर आम्ही ७.३० ला खंडाळ्याला पोहचलो आणि जरा गावातल्या लोकांकडे नागफ़णीच्या रस्त्याची चौकशी केली आणि निघालो, मग थोडसा जंगलात शिरून टाटा पॉवरपाशी पोचलो, तीथून पायवाट पण दिसली आणि बाणांच्या खूणा पण दिसल्या, आम्ही त्या दिशेने निघालो, ढग अगदी खालि उतरले होते, आम्हाला नागफ़णीचा डोंगर दिसलाच नव्हता केवळ लोकभरोसे जात होतो, पण आम्ही कूठेतरी १ वळन चूकलो अर्थात हे आम्हाला खुप पुढे गेल्यावर एका गावकऱ्याकडून समजले :), पण तोपर्यंत आम्ही कुरवंडे नावाच्या गावापाशी आलो होतो, ढगांनी आमचा घात केला होता, आम्ही जवळजवळ १ तास नूसतीच भटंकती केली होती तीपण भलत्याच दिशेने :), मग एका गाववाल्याला पकडून कुरवंडेहून रस्ता परत समजून घेतला. ढग पुर्णपणे खाली आल्याने अजिबात काहिहि दिसत नव्हते, त्या माणसाने पण अंदाजानेच डोंगर कुठे आहे ते दाखवले आणि म्हणाला "जा की हिकडं" आणि आम्ही आलिया भोगासि म्हणत "त्या तिकडं" निघालो, वाटला होता तेच झाले, त्याने सांगीतल्या प्रमाणे आम्ही डावीकडे वळलो आणि परत घात झाला :), आम्ही परत उगाच दाट ढगांमधे १ तास फ़िरत बसलो, एक दरी आली तेव्हाच ढग थोडे बाजूला झाले आणि आम्हला कळालेकी घंटा!!! आपण परत चुकलो आहे, कारण नागफ़णीच्या बाजूने आपला मुंबई - पूणे हायवे दिसतो आणि इथे आम्हाला मस्त खोल दरी आणि मोकळा प्रदेश दिसत होता. मग त्या माणसाला शेलक्या शिव्या मोजून परत मागे फ़िरलो, आणि जीथून सुरुवात केली होती तिथे १ मस्त लांब चक्कर मारुन आम्ही आलो. आमची चिडचिड झाली होती, ७.३० पासून चालूनपण आम्ही १०.३० पर्यंत नूसतचं फ़िरत होतो, नाग्फ़नीचा काही पत्ताच नव्हता, ढगांमुळे काही दिसेल तर शप्पथ, तितक्यात आम्हाला ८-९ जणांचा घोळका दिसला तेपण बहूतेक नागफ़णीला जाण्यासाठी आले होते, मी आणि नाश्याने त्यांना गाठले, त्यांच्यात फ़क्त एकाला रस्ता माहित होता, पण त्याला खात्री नव्हती, त्याला मात्र डोंगर नक्की कूठे आहे, हे माहित होते, त्याने आम्हाला डोंगर दाखवला आणि चला आमच्यबरोबर असा म्हणला पण तोही रस्त्याबद्दल साशंक अस्ल्याने आम्ही तसे करणे टाळले, तसे आम्ही दोघे डोंगर अजून मिळत नाही म्हणून जरा चिडीला आलोच होतो, त्यामूळे आम्ही डायरेक्ट डोंगराला भिडायचं आणि रस्ता शोधायचा असं पक्के ठरवले आणि परत डोंगराच्या दिशेने चालायला सुरुवात केली.

जवळ आल्यावर थोडे आवाज ऎकू यायला लागले नीट बघितल्यावर काही मुले दिसली त्यांना जोरात ओरडूनच रस्ता कुठे आहे विचारून घेतले आणि वाट मिळेल तिथून ती मूले जीथे दिसली तिथे पोचलो, पायवाट दिसल्यावर चला रस्ता मिळाला असे आंनदित हौउन मार्गस्थं झालो, आमचे पाय झपाझप पडू लागले अर्ध्या तासातच आम्ही थोड्या मोकळ्या जागी आलो आणि मटकन खालीच बसलो, नाग्फ़णीचा भव्य काळा कभिन्न ताशिव कडा दिसला, तोंड जरावेळ उघडेच राहिले. त्या कड्याचे सौंदर्य मला वर्णन नाहि करता येणार त्यासाठी तिथेच येणे गरजेचे आहे, तिथून लोणवळा - खंडाळ्याच्या दऱ्या-खोऱ्यांचे व्यवस्थित दर्शन होत होते, उडंद धबधबे आणि हिरव्या फ़क्त आणि हिरव्या फ़क्त रंगानी भरलेल्या त्या दऱ्या बघून सुखाची अनुभुती मिळत होती, डोळे अगदि शांत झाले. मी आणि संदीप कितीतरी वेळ नुस्ते तिथेच मखमली गवतात ,गार वाऱ्यात , पांढऱ्याशुभ्र ढगांमधे पडून राहिलो, ४-५ तासांच्या पायपीटीचा पुर्णपणे विसर पडून आम्हि त्या कड्याला आव्हान द्यायला सज्ज झालो. येथील रॉक पॅच तसा अवघड नाही परंतु पावसाने अत्यंत निसरडा आणि धोकादायक झाला होता, मुख्य म्हणजे जरा पाय सरकला कि सरळ ६००-७०० फ़ूट कातळावरून अंतिम प्रवास घडणं अगदि ठरलेला आहे. आम्ही सावधपणाने २ पॅचेस पूर्ण केले, पण शेवटचा आणि ३रा पॅच बघून मात्र आम्ही मागे फ़िरायचा निर्णय घेतला. ह्या पॅचवर अनुभव आणि उपकरणांशिवाय चढाई करणे अजिबात सोयिचे नाहि. "इतने पास फ़िरभी ये दुरीयां" असा म्हणत आम्ही घसरत-घसरत २ पॅच उतरून खालि आलो, पण आम्हाला इतक्या लांब येउन हार मानण पटतच नव्ह्ता. एक मात्र आहे कि जर आम्ही नेहेमीच्या रस्त्याने गेलो असतो तर आम्हाला नागफ़णीच्या कड्याचे इतके सुंदर दर्शन झालेच नसते.

मग आम्ही तिथुन परत पायथ्या पर्यंत आलो, अरे हो एक राहीलच आम्ही आधी जिथून त्या गावकऱ्याच्या सांगण्यावरून डावीकडे वळालो होतो त्याऎवजी उजवीकडे वळालो असतो तर लगेच डोंगरच्या पायथ्याशी लागलो असतो, अर्थात हे आम्हाला नंतर कळाले :), आम्ही २ तास विरुध्ध दिशेला चाललो होतो पण "देर से आऎ, लेकीन दुरुस्त आऎ" असा विचार करून, परत डोंगर चढायला सुरुवात केली, अर्ध्या तासातच आम्ही नागफ़णीवर पोहचलो.




वरती शिवमंदिर आहे, श्री शंकरांना नमस्कार करून त्यांचे आभार मानले. वरून काय द्रुश्य होते ते मित्रांनो, मी शब्दांमधे सांगूच शकत नाही, पार लोणावळ्यापासून ते खोपोली पर्यंतचा परीसर दिसत होता, सगळीकडे हिरवेगार डोंगर आणि दुधासारखे धबधबे दिसत होते, आपला मुंबई - पूणे हायवे सापासारखा डोंगराला विळखा घालून जाताना दिसत होता, ते अप्रतिम द्रुश्य डोळ्यांत साठवत पहीले बायकोला फोन केला आणि पोचलो असे कळवले :), सहजच बाजूला लक्ष गेले, आम्ही जिथून वर यायचा प्रयत्न करत होतो, तो पॅच दिसला आणि आम्ही हादरलोच आम्ही खूप जवळ आलो होतो, खूप मोठी रीस्क घेतली होती आम्ही :), बाकिची लोकं पण आमचा प्रताप पाहून जरा हादरलीच. स्वतःची स्तुती ऎकून आम्हीपण जरा सुखावलो :). कड्याला व्यवस्थित रेलींग केलेले आहे, तरीही काही मजनू आपल्या लैलांना इंप्रेस करायला रेलींगच्या पुढे जात होतेच, मरायची नसती खाज अस म्हणून आम्ही जरा फोटोसेशन करून खाऊन घेतले, आम्ही पण जरा त्या झोपून कड्यावरुन खाली पाहून घेतले.







५-६ तासांच्या अथक पायपीटीनतंर आम्ही डगडांवर जरा पहूडलो. एक सांगतो मित्रांनो ज्यांना शक्य आहे त्यांनी इथे जरूर या, इथुन खुप खुप मोठा परीसर दिसतो, आणि हे सौंदर्य मी खरच शब्दांमधे नाही सांगू शकत, कदाचित अप्रतिम हा शब्दपण पूरेसा नाही. मला नेहेमी वाटते की आमच्यात एखादा छान लेखक हवा होता, तोच ह्या सुंदर जागेचे नीट वर्णन करून ह्या स्वर्गीय जागेला न्याय देउ शकला असता. आम्ही आमचा खंडाळ्याहून चुकलेला रस्ता पण पाहीला आणि आपण कसे वेड्यासारखे प्रचंड अंतर कापलेला आहे हे समझले, एव्हाना २ वाजले होते, आता ढग पण दुर झालेले होते, परत डोलेभरून ते द्रुश्य बघितले आणि खाली आलो. गावात आल्यावर कळाले की बस येत नाही ट्रॅक्स शिवाय पर्याय नाही, पण अर्धातास एकपण ट्रॅक्स आली नाही, आम्ही चालत परत निघणार तर १ ट्रॅक्स आली पण तिच्यात १६-१८ माणसे कोंबली :), आणि आम्ही ते बघुन चालणे सुरुच ठेवले, मग आम्हाला १ रिक्शा मिळाली, आम्ही लोनावळा स्टेशन गाठले आणि ४.१०ची कर्जत - पूणे पॅसेंजर पकडून ५.४५ला पोचलो. मस्तपैकी गंधर्व मधे मेदुवडा-सांबार खाऊन घरी गेलो आणि झक्कास आंघोळ करून गादिवर पडी घेतली :).

अता थोडेसे कसे जायचे ह्याबद्दल. नागफ़णी हा अगदी सोप्पा ट्रेक आहे आणि तुम्ही वाट चुकला नाहित तर अगदी २ तासांमधे सर्वकाही बघून होते. पूण्याहून अथवा मुंबईहून लोनावळा येथे यावे, येथून जीप पकडून कुरवंडे येथे जावे (६ रुपये पर शिट होतात :) ). जीप एका मोकळ्या मैदानात सोडते, तिथून विचारून पूढे जावे, तिथे बाजुच्याच मैदानात काही बांधकाम सुरु
आहे, नागफ़णीचा डोंगर उजव्या हाताला आहे, हे लक्षात ठेवून चालणे उत्तम. इथे खरच दिशादर्शक बसविणे गरजेचे आहे आणि आम्ही बहुतेक ते बसवण्याचा प्रयत्न पूढच्या वेळी नक्कीच करू.


बाकीचे फोटो येथे पहा, अल्बमची लिंक: http://picasaweb.google.com/Vinit.Agnihotri/DukesNose?authkey=u4OvabgS-5A

Labels: dukes nose, khandala, lonavala, Naagafani, trek

posted by Vinit @ 12:53 PM